2010-05-07
COUNTRY SCORES
Америкийн Forbes хэмээх нэртэй эдийн засгийн сэтгүүлд дэлхийн хамгийн цэвэрхэн ус агаартай орнуудыг жагсаажээ.
Уг шалгууртaнд нийт 163 улсын ус агаарын бохирдол, нийт ард иргэдийн эрүүл мэндийн байдал гэх мэт нийт 25 ангиллаар шалгаруулсан бөгөөд төрөл болгонд авсан онооных нь нийлбэр дүнгээр жагсаасан аж.
Саяхан галт уул дэлбэрээд агаар мандалыг үнсэн нурамаараа булхаад байсан Исланд тэргүүлжээ. Америк, Австрали, Орос, Хятад, Энэтхэг гээд л хүн ам ихтэй том том гүрнүүд бол нилээн сүүлээр орсон байхад Скандинавын орнууд, Европын дийлэнхи улсууд топ 20-д багтаж чадаж. Харин нэг анзаарсан зүйл гэвэл уг шалгаруултанд тухайн орны хүн амын орлого, баян ядуу эсэхийг голчилж хараагүй гэдэг нь Коста Рика 3-т орсоноос харж болж байна.
Заавал дээрээсээ юм хийхийг хүлээж алгаа тосоод суухын оронд гудамжиндaa л ядаж хог, шүлс, нус цэрээ хаяхаа больчихвол магадгүй хэдэн ранк дээшилж ч юу магад. Буруу бүхэн бусдын буруу гэдэг шиг манайхан ч бурууг бусдад чихэх дуртай улсууд л даа. За олон юм яриад юу гэхэв, манай улс хаана зогсож буйг өөрсдөө харцгаана биз.
The 2010 Environmental Performance Index (EPI) ranks 163 countries on 25 performance indicators tracked across ten policy categories covering both environmental public health and ecosystem vitality. These indicators provide a gauge at a national government scale of how close countries are to established environmental policy goals. The EPI’s proximity-to-target methodology facilitates cross-country comparisons as well as analysis of how the global community is doing collectively on each particular policy issue.
EPI SCORES
100–85
1 Iceland 93.5
2 Switzerland 89.1
3 Costa Rica 86.4
4 Sweden 86.0
EPI SCORES
85–70
5 Norway 81.1
6 Mauritius 80.6
7 France 78.2
8 Austria 78.1
9 Cuba 78.1
10 Colombia 76.8
11 Malta 76.3
12 Finland 74.7
13 Slovakia 74.5
14 United Kingdom 74.2
15 New Zealand 73.4
16 Chile 73.3
17 Germany 73.2
18 Italy 73.1
19 Portugal 73.0
20 Japan 72.5
21 Latvia 72.5
22 Czech Republic 71.6
23 Albania 71.4
24 Panama 71.4
25 Spain 70.6
EPI SCORES
70–55
26 Belize 69.9
27 Antigua and Barbuda 69.8
28 Singapore 69.6
29 Serbia and Montenegro 69.4
30 Ecuador 69.3
31 Peru 69.3
32 Denmark 69.2
33 Hungary 69.1
34 El Salvador 69.1
35 Croatia 68.7
36 Dominican Republic 68.4
37 Lithuania 68.3
38 Nepal 68.2
39 Suriname 68.2
40 Bhutan 68.0
41 Luxembourg 67.8
42 Algeria 67.4
43 Mexico 67.3
44 Ireland 67.1
45 Romania 67.0
46 Canada 66.4
47 Netherlands 66.4
48 Maldives 65.9
49 Fiji 65.9
50 Philippines 65.7
51 Australia 65.7
52 Morocco 65.6
53 Belarus 65.4
54 Malaysia 65.0
55 Slovenia 65.0
56 Syria 64.6
57 Estonia 63.8
58 Sri Lanka 63.7
59 Georgia 63.6
60 Paraguay 63.5
61 United States of America 63.5
62 Brazil 63.4
63 Poland 63.1
64 Venezuela 62.9
65 Bulgaria 62.5
66 Israel 62.4
67 Thailand 62.2
68 Egypt 62.0
69 Russia 61.2
70 Argentina 61.0
71 Greece 60.9
72 Brunei Darussalam 60.8
73 Macedonia 60.6
74 Tunisia 60.6
75 Djibouti 60.5
76 Armenia 60.4
77 Turkey 60.4
78 Iran 60.0
79 Kyrgyzstan 59.7
80 Laos 59.6
81 Namibia 59.3
82 Guyana 59.2
83 Uruguay 59.1
84 Azerbaijan 59.1
85 Viet Nam 59.0
86 Moldova 58.8
87 Ukraine 58.2
88 Belgium 58.1
89 Jamaica 58.0
90 Lebanon 57.9
91 Sao Tome and Principe 57.3
92 Kazakhstan 57.3
93 Nicaragua 57.1
94 South Korea 57.0
95 Gabon 56.4
96 Cyprus 56.3
97 Jordan 56.1
98 Bosnia and Herzegovina 55.9
99 Saudi Arabia 55.3
EPI SCORES
55–40
100 Eritrea 54.6
101 Swaziland 54.4
102 Cфte d’Ivoire 54.3
103 Trinidad and Tobago 54.2
104 Guatemala 54.0
105 Congo 54.0
106 Dem. Rep. Congo 51.6
107 Malawi 51.4
108 Kenya 51.4
109 Ghana 51.3
110 Myanmar 51.3
111 Tajikistan 51.3
112 Mozambique 51.2
113 Kuwait 51.1
114 Solomon Islands 51.1
115 South Africa 50.8
116 Gambia 50.3
117 Libyan Arab Jamahiriya 50.1
118 Honduras 49.9
119 Uganda 49.8
120 Madagascar 49.2
121 China 49.0
122 Qatar 48.9
123 India 48.3
124 Yemen 48.3
125 Pakistan 48.0
126 Tanzania 47.9
127 Zimbabwe 47.8
128 Burkina Faso 47.3
129 Sudan 47.1
130 Zambia 47.0
131 Oman 45.9
132 Guinea-Bissau 44.7
133 Cameroon 44.6
134 Indonesia 44.6
135 Rwanda 44.6
136 Guinea 44.4
137 Bolivia 44.3
138 Papua New Guinea 44.3
139 Bangladesh 44.0
140 Burundi 43.9
141 Ethiopia 43.1
142 Mongolia 42.8
143 Senegal 42.3
144 Uzbekistan 42.3
145 Bahrain 42.0
146 Equatorial Guinea 41.9
147 North Korea 41.8
148 Cambodia 41.7
149 Botswana 41.3
150 Iraq 41.0
151 Chad 40.8
152 United Arab Emirates 40.7
153 Nigeria 40.2
EPI SCORES
40–25
154 Benin 39.6
155 Haiti 39.5
156 Mali 39.4
157 Turkmenistan 38.4
158 Niger 37.6
159 Togo 36.4
160 Angola 36.3
161 Mauritania 33.7
162 Central African Republic 33.3
163 Sierra Leone 32.1
Эх сурвалжийг:
http://epi.yale.edu/Countries
Уг шалгууртaнд нийт 163 улсын ус агаарын бохирдол, нийт ард иргэдийн эрүүл мэндийн байдал гэх мэт нийт 25 ангиллаар шалгаруулсан бөгөөд төрөл болгонд авсан онооных нь нийлбэр дүнгээр жагсаасан аж.
Саяхан галт уул дэлбэрээд агаар мандалыг үнсэн нурамаараа булхаад байсан Исланд тэргүүлжээ. Америк, Австрали, Орос, Хятад, Энэтхэг гээд л хүн ам ихтэй том том гүрнүүд бол нилээн сүүлээр орсон байхад Скандинавын орнууд, Европын дийлэнхи улсууд топ 20-д багтаж чадаж. Харин нэг анзаарсан зүйл гэвэл уг шалгаруултанд тухайн орны хүн амын орлого, баян ядуу эсэхийг голчилж хараагүй гэдэг нь Коста Рика 3-т орсоноос харж болж байна.
Заавал дээрээсээ юм хийхийг хүлээж алгаа тосоод суухын оронд гудамжиндaa л ядаж хог, шүлс, нус цэрээ хаяхаа больчихвол магадгүй хэдэн ранк дээшилж ч юу магад. Буруу бүхэн бусдын буруу гэдэг шиг манайхан ч бурууг бусдад чихэх дуртай улсууд л даа. За олон юм яриад юу гэхэв, манай улс хаана зогсож буйг өөрсдөө харцгаана биз.
The 2010 Environmental Performance Index (EPI) ranks 163 countries on 25 performance indicators tracked across ten policy categories covering both environmental public health and ecosystem vitality. These indicators provide a gauge at a national government scale of how close countries are to established environmental policy goals. The EPI’s proximity-to-target methodology facilitates cross-country comparisons as well as analysis of how the global community is doing collectively on each particular policy issue.
EPI SCORES
100–85
1 Iceland 93.5
2 Switzerland 89.1
3 Costa Rica 86.4
4 Sweden 86.0
EPI SCORES
85–70
5 Norway 81.1
6 Mauritius 80.6
7 France 78.2
8 Austria 78.1
9 Cuba 78.1
10 Colombia 76.8
11 Malta 76.3
12 Finland 74.7
13 Slovakia 74.5
14 United Kingdom 74.2
15 New Zealand 73.4
16 Chile 73.3
17 Germany 73.2
18 Italy 73.1
19 Portugal 73.0
20 Japan 72.5
21 Latvia 72.5
22 Czech Republic 71.6
23 Albania 71.4
24 Panama 71.4
25 Spain 70.6
EPI SCORES
70–55
26 Belize 69.9
27 Antigua and Barbuda 69.8
28 Singapore 69.6
29 Serbia and Montenegro 69.4
30 Ecuador 69.3
31 Peru 69.3
32 Denmark 69.2
33 Hungary 69.1
34 El Salvador 69.1
35 Croatia 68.7
36 Dominican Republic 68.4
37 Lithuania 68.3
38 Nepal 68.2
39 Suriname 68.2
40 Bhutan 68.0
41 Luxembourg 67.8
42 Algeria 67.4
43 Mexico 67.3
44 Ireland 67.1
45 Romania 67.0
46 Canada 66.4
47 Netherlands 66.4
48 Maldives 65.9
49 Fiji 65.9
50 Philippines 65.7
51 Australia 65.7
52 Morocco 65.6
53 Belarus 65.4
54 Malaysia 65.0
55 Slovenia 65.0
56 Syria 64.6
57 Estonia 63.8
58 Sri Lanka 63.7
59 Georgia 63.6
60 Paraguay 63.5
61 United States of America 63.5
62 Brazil 63.4
63 Poland 63.1
64 Venezuela 62.9
65 Bulgaria 62.5
66 Israel 62.4
67 Thailand 62.2
68 Egypt 62.0
69 Russia 61.2
70 Argentina 61.0
71 Greece 60.9
72 Brunei Darussalam 60.8
73 Macedonia 60.6
74 Tunisia 60.6
75 Djibouti 60.5
76 Armenia 60.4
77 Turkey 60.4
78 Iran 60.0
79 Kyrgyzstan 59.7
80 Laos 59.6
81 Namibia 59.3
82 Guyana 59.2
83 Uruguay 59.1
84 Azerbaijan 59.1
85 Viet Nam 59.0
86 Moldova 58.8
87 Ukraine 58.2
88 Belgium 58.1
89 Jamaica 58.0
90 Lebanon 57.9
91 Sao Tome and Principe 57.3
92 Kazakhstan 57.3
93 Nicaragua 57.1
94 South Korea 57.0
95 Gabon 56.4
96 Cyprus 56.3
97 Jordan 56.1
98 Bosnia and Herzegovina 55.9
99 Saudi Arabia 55.3
EPI SCORES
55–40
100 Eritrea 54.6
101 Swaziland 54.4
102 Cфte d’Ivoire 54.3
103 Trinidad and Tobago 54.2
104 Guatemala 54.0
105 Congo 54.0
106 Dem. Rep. Congo 51.6
107 Malawi 51.4
108 Kenya 51.4
109 Ghana 51.3
110 Myanmar 51.3
111 Tajikistan 51.3
112 Mozambique 51.2
113 Kuwait 51.1
114 Solomon Islands 51.1
115 South Africa 50.8
116 Gambia 50.3
117 Libyan Arab Jamahiriya 50.1
118 Honduras 49.9
119 Uganda 49.8
120 Madagascar 49.2
121 China 49.0
122 Qatar 48.9
123 India 48.3
124 Yemen 48.3
125 Pakistan 48.0
126 Tanzania 47.9
127 Zimbabwe 47.8
128 Burkina Faso 47.3
129 Sudan 47.1
130 Zambia 47.0
131 Oman 45.9
132 Guinea-Bissau 44.7
133 Cameroon 44.6
134 Indonesia 44.6
135 Rwanda 44.6
136 Guinea 44.4
137 Bolivia 44.3
138 Papua New Guinea 44.3
139 Bangladesh 44.0
140 Burundi 43.9
141 Ethiopia 43.1
142 Mongolia 42.8
143 Senegal 42.3
144 Uzbekistan 42.3
145 Bahrain 42.0
146 Equatorial Guinea 41.9
147 North Korea 41.8
148 Cambodia 41.7
149 Botswana 41.3
150 Iraq 41.0
151 Chad 40.8
152 United Arab Emirates 40.7
153 Nigeria 40.2
EPI SCORES
40–25
154 Benin 39.6
155 Haiti 39.5
156 Mali 39.4
157 Turkmenistan 38.4
158 Niger 37.6
159 Togo 36.4
160 Angola 36.3
161 Mauritania 33.7
162 Central African Republic 33.3
163 Sierra Leone 32.1
Эх сурвалжийг:
http://epi.yale.edu/Countries
Сэтгэгдэл:
Сэтгэгдэл бичих
